Auteur: Maarten van der Steeg
Doelen in leerlingtaal voor groep 1 t/m 8
Inzicht in de referentieniveaus
160 pagina’s

Een nieuw leerlijnenboek
Na de succesvolle eerste editie van het leerlijnenboek verschijnt er nu een nieuwe versie. Ik zet de belangrijkste wijzigingen en nieuwe onderdelen voor je op een rij.

Referentieniveaus
Een belangrijke wijziging is dat we nu bij rekenen en taal aangeven welke doelen op 1S niveau (bij rekenen) en welke doelen op 2F niveau (bij taal) geformuleerd zijn. Daarvoor hebben we nauwkeurig  gekeken naar de referentieniveaus en deze vergeleken met de doelen die al in het eerste boek stonden. In de praktijk was de grootste aanpassing om duidelijk te kunnen maken bij welk referentieniveau een doel past, het anders formuleren van doelen en het toevoegen van doelen. Het was een beste puzzel om het onderscheid nauwkeurig aan te geven, maar ik denk dat het goed gelukt is. De referentieniveaus hebben soms nog wel wat interpretatie nodig, het is niet altijd meteen duidelijk wat een doel precies betekent. In een ander artikel beschrijf ik hoe ik aankijk tegen de referentieniveaus en wat de verschillen zijn tussen bijvoorbeeld 1F en 1S. In het nieuwe leerlijnenboek geven we dikgedrukt aan welke doelen op 1S of 2F niveau gesteld zijn.

Uitbreiding bestaande vakken
We hebben een aantal vakken uitgebreid met doelen voor groep 3 en 4. Dat gaat dan om aardrijkskunde, geschiedenis en natuur en techniek. De doelen voor burgerschap zijn ook uitgebreid, we hebben daarvoor ook gekeken naar wat curriculum.nu hier als richting aangeeft. Burgerschap bevat nu naast de ‘technische onderdelen’, zoals de inrichting van ons bestuur, het opstellen van wetten etc, ook doelen die gericht zijn op democratische cultuur, vrijheid en gelijkheid en globalisering.

Nieuwe vakken
We hebben een aantal nieuwe vakken toegevoegd om het boek mooi compleet te maken. De volgende vakken zijn toegevoegd:
Digitale geletterdheid: met doelen over onder andere het omgaan met computers, social media en internetgebruik.
Muziek: doelen over muziek voor groep 1 t/m 8.
Beweging: doelen voor bewegingsonderwijs, met ook doelen voor fijne motoriek voor groep 1 en 2.
Beeldende vorming, met onder andere doelen over materiaalgebruik, maken van beeldend werk, kijken naar kunst en reflectie.
Leren leren: onder andere doelen over kennis over leren, taakaanpak, planmatig en zelfstandig werken.

En het nieuwe curriculum?
Het is bekend dat er gewerkt wordt aan een nieuw curriculum. We hebben echter besloten om niet op de uitwerking daarvan te wachten. Het zal nog geruime tijd duren voor deze doelen helemaal uitgewerkt zijn naar het eindproduct. Wij denken dat het grootste deel van de doelen voor het basisonderwijs niet zal veranderen. Alle leerlingen zullen moeten leren rekenen en bijvoorbeeld de spellingsregels moeten kennen en ook op het gebied van de zaakvakken is er een bepaalde basiskennis die iedere leerling aangeboden krijgt. Het verschil zal wellicht zitten in een verschuiving van de vakinhouden of in de toevoeging van bepaalde onderdelen zoals digitale geletterdheid. Bij rekenen zal er misschien iets meer statistiek toegevoegd worden, maar ook bij rekenen zal de basis gelijk blijven. Door te werken met leerstofdoelen op een concreet niveau kun je juist zelf het overzicht houden en bij wijzigingen daar makkelijker op inspelen.

We zijn blij met deze nieuwe versie van het leerlijnenboek en hopen dat jullie als leerkracht hier veel plezier aan beleven. Je kunt het boek hier bestellen.

Zwolle, januari  2020,
Maarten van der Steeg